Leiderschap, neem een voorbeeld aan Matthijs van Nieuwkerk

Jasper Fritzsche legt in zijn Frisse Blik artikel uit wat volgens hem goed leiderschap is. Waarom iedere leider (in spe) veel van Matthijs van Nieuwkerk kan leren. (Zelfs meer dan van Louis, Mart en Johan)

Young professionals

In mijn werk voer ik dagelijks gesprekken met (young) professionals en met collega’s. Een terugkerend thema hierin is (persoonlijk) leiderschap en de (positieve) invloed die een passende leiderschapsstijl kan hebben op anderen. Inmiddels merk ik dat dit thema voor mij een obsessie begint te worden. Als ik tv kijk ben ik meer bezig met het getoonde leiderschap dan de inhoud.

Mijn persoonlijke afwijking is dat ik een zwak heb voor de macho ogende leider die steengoed is, maar het nog moeilijk vindt om dat niet altijd te laten zien. Ik bewonder ze om hun talent en vakmanschap, maar minstens zoveel omdat ze zo enorm hun best doen. Zo hard en zoveel op de inhoud van hun gelijk dat ik met plaatsvervangende schaamte het aanschouw. De mensen die gelijk bij mij naar boven komen zijn persoonlijkheden als Mart Smeets, Louis van Gaal en Johan Cruijff (gevaarlijk terrein, i know). Maar juist omdat ik ze zo bewonder vind ik dat ik ook kritisch op ze mag zijn. Als we niet kritisch zijn kunnen we niet van ze leren.

Vakmanschap

Het vakmanschap van deze heren staat buiten kijf, maar de manier waarop ze dat etaleren is wel eens zo weerzinwekkend dat half Nederland niet meer open staat voor de inhoud ervan. Ze worden gevolgd vanwege hun getoond vakmanschap en resultaat dat hieruit volgt.

Vaak vraag ik me af hoe het zou zijn als zij hun leiderschapsstijl zouden kunnen aanpassen aan hun omgeving. Waardoor ze het niet alleen in hun eigen team/organisatie/vakgebied zouden kunnen, maar het zouden kunnen uitstralen naar hun omgeving en ver daarbuiten. Dat iemand niet meer afhaakt vanwege de ‘vorm’ die zij kiezen om hun vakmanschap te etaleren. Dat men de leider juist wil volgen omdat ze zich tot hen aangetrokken voelen. Kortom, als ze leiderschap zouden tonen.

Leiderschap

Hier begint mijn fascinatie voor Matthijs van Nieuwkerk. Ik wil in dit blog graag bekennen dat ik hem meer waardeer en bewonder dan Mart, Louis en Johan bij elkaar. Op het gebied van leiderschap, uiteraard. Hij heeft namelijk iets dat de rest ontbeert: hij is wel een echte leider. Matthijs heeft genoeg talent om de show te stelen, maar is briljant genoeg is om te snappen dat dat geen duurzame manier is om zijn talent in te zetten of om anderen te helpen (lees: leiden). Hij is ten opzichte van Mart, Louis en Johan voor mijn gevoel niet bezig met hoe hij overkomt, maar hoe de gast overkomt en hoe hij deze moet faciliteren om dit te doen slagen. Dit is juist de reden dat beiden zo goed tot hun recht komen.

Talent

Matthijs gebruikt zijn talent om anderen in de schijnwerper te zetten. Hierdoor weet hij een prachtig  programma neer te zetten dat al 12 jaar boven alle twijfel verheven is. Hij heeft het geluk dat hij charisma heeft, eloquent is, natuurlijke energie bezit, drive heeft, enthousiast is en power heeft. Punt. Echter, veel belangrijker nog is dat de beste man (ja, ik denk echt de beste) doet gewoon wat hij leuk vindt en gaat er vol voor. En minstens zo belangrijk: dat gunt hij een ander ook. De andere drie heren die ik noem hebben dit natuurlijk ook (en wellicht zelfs meer). Maar een ding heeft toont Matthijs dat zij niet tonen: hij toont dat hij weet hoe je dit voor elkaar krijgt.

Nadat ik een uitzending van DWDD had bijgewoond en Matthijs van Nieuwkerk 2 a 3 uur had bezig gezien wist ik wat er zou gebeuren. Als Louis, Mart en Johan een beetje Matthijs hadden gehad of het inzicht van Matthijs zouden kunnen (hebben) inzien. Dan hadden deze geweldige helden het zichzelf veel makkelijker gemaakt. Zij hadden veel meer mensen weten te raken dan ze nu hebben gedaan. Dan waren zij veel betere leiders geworden dan Matthijs. Niet erg voor hen, wel erg jammer voor ons dat het (nog) niet gebeurd is.

Onderstaand heb ik een aantal observeringen genoteerd die ik het delen waard vind. In het kort doet Matthijs het volgende:

Matthijs in actie

Hij creëert constant een buy-in van zijn omgeving (lees: stakeholders)

• – Matthijs vertelt voor de uitzending waarvoor en waarom hij doet wat hij doet (hij deelt zijn visie en maakt iedereen onderdeel van deze visie).
• – Hij vertelt over het team dat daarvoor nodig is. Daarnaast legt hij de manier waarop zij willen werken uit. Hij deelt zijn missie en het belang van anderen om deze te bereiken.
• – Geeft voor de uitzending aan wie voor hem de belangrijkste stakeholders zijn en hoe die hem kunnen helpen tijdens de uitzending. Hij vertelt dat zij de graadmeter zijn hoe de uitzending thuis overkomt. Het is dus erg belangrijk dat zij goed meedoen.

Leiderschap in de praktijk

Jezelf aanpassen zodat anderen het beste uit zichzelf kunnen halen

• – Zijn enige doel in de uitzending is zorgen dat de gast alles uit zichzelf laat zien. Dit is nodig voor de beste uitzending. Hij geeft als het ware een koekje voor goed gedrag en geeft positieve reacties tijdens het interview. Zo wordt de gast versterkt in het gevoel en wil hier meer van hebben en dus blijft deze het gewenste gedrag vertonen. 
• – Hij etaleert kennis zonder dat hij zich daarmee verheft boven de gast. Hij weet alles van zijn gasten en het onderwerp, maar dat maakt hem alleen maar meer nieuwsgierig, lijkt het. Waardoor het overkomt als oprechte interesse en een ontembare nieuwsgierigheid naar de ander.
• – Zijn duidelijk zichtbare uitmuntende voorbereiding en instelling stelt hem in staat om kritisch te zijn in een onderwerp. De gast kan niet anders dan dat respecteren omdat ze door hebben dat hij er alles aan doet om het te snappen
• – Durft een gast het vuur aan de schenen te leggen als hij het idee heeft dat de gast niet oprecht is. Dit was het geval bij staatssecretaris Dekker. (wel een mening hebben over tv en het in je portefeuille hebben, maar het niet kijken)

Hoe doet hij dat?

• – Hij toont een enorme drive en toewijding waarmee hij het gevoel creëert dat men het gevoel heeft onderdeel uit te maken van iets heel bijzonders.
• – Hij communiceert constant over hoe belangrijk zijn omgeving en dus collega’s zijn in dit proces.
• – Tot slot gunt hij zijn team de spotlight (als iemand stopt worden ze tijdens de show naar voren gehaald).